Zamek Tenczyn (Rudno)

Dodano: 01-09-2011
poJurze.pl

 Historia:

            Zamek Tenczyn zwany Rudno lub Tęczynem czy lokalnie Kocim Zamkiem powstał w latach 1331-1361 na płaskim wierzchołku wzgórza wulkanicznego, który zowie się wzgórzem Tenczyn (415m n.p.m), będącym najwyższym wzniesieniem Garbu Terczyńskiego, we wsi Rudno. Warownię zbudował wojewoda krakowski, Andrzej herbu Topór, który przeniósł tu siedzibę rodową z Morawicy. Odtąd nazywano go Andrzejem z Tenczyna, czyli Tęczyńskim (Tenczyńskim).

            Wjazd na podzamcze przewodził przez cylindryczną piętrową basteję (średnica 15 m), za nią widniała sień przejazdowa o długości 60 m i szeroką na 6 m. Pierwotnie w 1319 roku została wzniesiona gotycka wieża bramna przez ojca Andrzeja Tęczyńskiego- Jędrzeja Nawoja z Morawicy z rodu Toporzyków. Podobno w noce księżycowe wieża ta płonie, z płomieni natomiast wydobywa się płacz kobiety. Wiją się węże, wokół coś chrzęści. Gdy ogień zgaśnie w oknie wieży ukazuje się kobieta ( powiadają iż dziewica jak przystało na szanujący się zamek). Znika wtedy, gdy zaczną bić dzwony z klasztoru w Czernej za Krzeszowicami.

            Do wieży przystaje kaplica zamkowa. Obecnie w ruinie jak cały zamek. Słuchy niosą, iż pod nią mieszka tajemniczy król gadów, którego funkcją jest pilnowanie ukrytych skarbów.

            Część południowa zamku zagospodarowana jest w dziedziniec, wokół którego mieściły się kiedyś pomieszczenia reprezentacyjnie i mieszkalne. Na środku dziedzińca można ujrzeć jawor- jako pomnik przyrody. Dawniej na środku dziedzińca znajdowała się studnia. Dziś jest ona zasypana.

            W latach 1570-1579 podkomorzy wielki koronny Jan Tęczyński przebudował tę budowlę w reprezentacyjny renesansowy obiekt. Prace budowlane włączyły gotyckie mury obwodowe w obręb pomieszczeń reprezentacyjnych, mieszkalnych, usługowych na parterze. Dojście do pańskich pomieszczeń, opasanych krużgankami arkadowymi, prowadziło przez ciasne przejścia w grubych murach pierwszej kondygnacji wieży bramnej. Schody, którymi dziś dochodzimy do dawnych pomieszczeń reprezentacyjnych, wzdłuż zewnętrznej ściany kaplicy zamkowej, zostały zbudowane na początku XX wieku, podczas trwania częściowej renowacji obiektu.

            Przy północnym skrzydle warowni stoi owiana legendą baszta Dorotka. W wieży tej rzekomo zamknięto jedną z panien Tęczyńskich. Kobieta ta miła spędzić resztę życia w tym miejscu, za to że oddawała się „ nieprzystojnym praktykom”.

            W 1610 roku zamek umocniono pięciobocznymi bastionami i barbakanem oznaczonym herbem Tęczyńskim. Były one wielokondygnacyjne i posiadały wiele strzelnic dla dział i broni ręcznej. Nazwa południowo-zachodniego Bastionu Grunwaldzkiego związana jest z wydarzeniem z roku 1410, kiedy to po słynnej bitwie pod Grunwaldem, na tym zamku przetrzymywano jeńców krzyżackich.

             W roku 1562 umarł ostatni z rodu- Jan Chrzciciel Tęczyński. Był to wojewoda bełzki. Po Tęczyńskich na zamku osiadli kolejno Opalińscy, Lubomirscy, Sieniawscy i Czartoryscy, którzy częściowo odbudowali zamek.

            W 1656 roku Szwedzi mieli problem ze zdobyciem zamku. Prawdopodobnie zdobyli go zagrzani wydumaną wieścią marszałka wielkiego koronnego Jerzego Lubomirskiego o ukryciu w lochach zamkowych skarbu królewskiego. Podstęp ten miał odciągnąć armię od Krakowa. Wrogowie zdobyli zamek plądrując go i mordując część jego bojowników. Jednak skarbiec spokojnie powędrował do Lubowli na Spiszu.

             W 1768 roku zamek został uderzony piorunem po przebudowie go przez Czartoryskich. Spłonęły wtedy zadaszenia wieży i budynków. Od tej pory zamek opustoszał i popadał w ruinę.

            W roku 1782 przeniesiono szczątki Jana Tęczyńskiego z kaplicy zamkowej do krypty kościelnej w Tenczynku. W 1787 roku ruinę zwiedził Stanisław August Poniatowski.

            Do II wojny światowej właścicielami warowni byli Potoccy,  którzy w posiadaniu mieli też Krzeszowice wraz z tamtejszym pałacem.

            Dzisiaj w ruinach zamku co noc straszy rycerz, który często przybiera postać ptaka. Mówią tak okoliczni mieszkańcy.

 

Mapa


Galeria


Najnowsze artykuły

Jaskinia Ostrężnicka
Jaskinia Ostrężnicka położona jest w gminie Janów, w dolinie Wiercicy, w rezerwacie przyrody „Ostręż...
2011-10-27
Jaskinia w Kielnikach
Jaskinia w Kielnikach leży w gminie Olsztyn, na drodze Przymiłowice- Kotysów, na wzgórzu Kielniki. O...
2011-10-27
Jaskinia Za Kratą
Jaskinia Za Kratą położona jest we wsi Węże, gmina Działoszyn. Usytuowana jest na górze Zelce, na terenie r...
2011-10-14
Jaskinia W Zielonej Górze
Jaskinia w Zielonej Górze położona jest we wsi Kusięta, gmina Olsztyn, dokładniej na terenie rezerwatu przyrody &bdq...
2011-10-14
Współpraca

Współpraca

Jeśli masz jakieś uwagi bądź sugestie dotyczące serwisu www.poJurze.pl napisz do Nas. Będziemy wdzięczni za każdą wskazówkę, ponieważ chcemy, aby ten portal cieszył każdego użytkownika oraz serwował odpowiednie informacje turystyczne.

Wyślij do Nas swoje uwagi:

Treść:
E-mail: